Dit is zowel een ouderwets als een verfrissend en nieuw boek. Ouderwets omdat het veel tekst bevat met veel moeilijke woorden en veel citaten en veel oude schrijvers en bronnen. Verfrissend en nieuw omdat het een koers beschrijft naar een andere en betere wereld die getuigt van enorme betrokkenheid en gedrevenheid van beide auteurs. Ze geloven in hun zaak en belijden hun eigen passie. Het boek pleit voor een andere en betere wereld en gaat voorbij aan het inmiddels wat afgetrapte begrip duurzaamheid. In plaats daarvan komen de twee belangrijkste nieuwe termen: ecolutie en Joint Effort Society (JES).
Probleem en oorzaak
Kort over de inhoud. Wat is het probleem? Dat we ‘niet goed bezig zijn’, dat ‘het de verkeerde kant op gaat’ ‘met ons allen’. Er is te veel economische ongelijkheid, te weinig rechtvaardigheid, te veel vervuiling. Oorzaak van dit probleem? Dat is de dominante positie van de ‘economie’, het aanbod-denken (supply-side economics), het vrije markt denken, het winner-takes-it-all principe en het bestaan van vooroordelen (het hebben van een tunnelvisie).
JES !
De auteurs pleiten voor een nieuwe wereld. De gewenste nieuwe eindtoestand noemen ze JES oftewel de Joint Effort Society. De weg daar naar toe is Ecolutie. In die nieuwe wereld van JES gaat het over meer rechtvaardigheid, mensen weer zien als mensen en niet als producten of pin-automaten, groei interpreteren vanuit kwaliteit en well-being, meer plek voor de intuïtie, meer onderling respect, economie terug naar een bescheidenere plek. Het gaat over het hele systeem (dus niet alleen over de economie), over de lange termijn. Dat klinkt als ‘duurzaamheid’, maar ..
Ecolutie
De auteurs gaan verder dan duurzaamheid. Ecolutie bevat de ideeën van de auteurs over hoe we die gewenste (ideale) wereld kunnen bereiken. Ze maken daarbij onderscheid in – het gedrag, – de instituties, en – de beslissingen. Op deze manier voegen de auteurs nieuwe dimensies toe aan het platgetreden begrip duurzaamheid. Zelfvertrouwen als basis van ons individuele gedrag, rechtvaardigheid en diversiteit als uitgangspunt voor de (collectieve) instituties en nieuwe democratische overlegmodellen voor de beslissingen.
Reflectie
Ik zei het al: dit boek heeft iets paradoxaals. Er is inhoudelijk een nieuwe aanpak met verfrissende betrokkenheid. Qua vorm is het veel tekst en weinig plaatjes en ook nog eens pittige tekst waar je moeite voor moet doen. En of dat ouderwets of juist nieuw is weet ik niet, maar dit boek zou ik willen kenschetsen als een pamflet, een oproep, een pleidooi. Een beetje Marx maar dan zonder revolutie maar met ecolutie. In die zin is het boek ook meer prescriptief (vertellen hoe het zou moeten zijn) dan een nieuwsgierige houding over hoe we in de huidige situatie verzeild zijn geraakt en welke krachten ons daarin houden. Met andere woorden: ik krijg als lezer het idee dat de oplossing vanaf het begin al zo’n beetje vast stond.
Pluspunten:
engagement
Minpunten:
je moet er wel voor gaan zitten
Klik hier voor een preview van JES! Towards a Joint Effort Society
bestel JES! Towards a Joint Effort Society
Maart 2014